در صحن ـ شوراها ـ سعیدی سیرجانی: ترکیب یازده نفره شورای شهر 600 هزار نفری کرمان هم از پس انتخابات 29 اردیبهشت مشخص شد؛ اصلاحطلبان و حامیان دولت، با وجود تمام انتقادهای درون‌گروهی و نقدهایی که متوجه چگونگی نهایی شدن فهرست آنها شد، موفق شدند اکثریت اعضای شورای کرمان را به خود اختصاص دهند.
اما این تنها رخداد مهم انتخابات شورای کرمان نبود؛ یک فرمانده ارشد نیروی انتظامی، پس از بازنشستگی موفق شد رتبه نخست انتخابات مزبور را از آن خود کند. حسین چناریان، فرمانده سابق نیروی انتظامی استان کرمان بیش از 48 هزار رأی آورد و به عنوان برگزیده اول اکثریت رأی‌دهندگان کرمانی، وارد شورای شهر شد. او در فهرست مورد حمایت اصول‌گرایان قرار داشت.
با 500 رأی کمتر، علی بهرامی از لیست «امید» (مورد حمایت اصلاحطلبان) به‌عنوان نفر دوم به پنجمین شورای کرمان پا گذاشت.
فهرست اول شهر کرمان
با لیستی نه چندان جوان، که مورد نقد بخش مهمی از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب کرمانی قرار داشت، فهرست «امید» توانست هفت کرسی شورای پنجم (حدود 70 درصد ترکیب شورا) را از آن خود کند.
نکته شاخص و قابل تأمل درباره این فهرست، رأی بیشتر بهرامی، عضو جوان فهرست نسبت به محمد فرشاد، نفر نخست و اصلی فهرست پیشنهادی بود.
بهرامی جوان، با کسب بیش از 48 هزار رأی در رتبه دوم منتخبان ایستاد؛ این درحالی بود که فرشاد پا به سن گذاشته، سرلیست اصلاحطلبان، حدود 16 هزار رأی کمتر آورد و در جایگاه چهارم منتخبان قرار گرفت. پیغام معنادار جوانان کرمان، و حتی بدنه جوان حامی اصلاحطلبان که نسبت به ترکیب و سن بالای لیست معترض بودند.
بهرامی، سردبیر نشریه محلی ندای آزادی را برعهده دارد و فرشاد، معاون استاندار کرمان در دولت اصلاحات بوده است.
قابل اشاره اینکه نفر سوم شهر، زهرا ایران‌منش، دیگر پیشنهاد اصلاحطلبان کرمانی بود. ایران‌منش عضو شورای چهارم هم بود، و سابقه سه دوره حضور در شورای کرمان را در کارنامه دارد؛ او حالا یکی از دو زن شورای کرمان است. آرای وی نیز در فاصله‌ای معنادار با بهرامی قرار داشت (حدود 14 هزار رأی کمتر).
بدنه جوان همراه اصلاحطلبان در کرمان، به این نکته نیز که زنان جوان در فهرست هیچ جایی نداشتند، منتقد بودند.
این‌چنین، دومین زن پیشنهادی فهرست امید هم جایگاهی بهتر از چهارم علی‌البدل‌ها کسب نکرد.
در حاشیه شورای جدید کرمان
شورای پنجم کرمان درحالی تشکیل می‌شود که ترکیب 15 نفره آن به 11 نفر تقلیل یافته است. شمار زنان شورای جدید آشکارا کمتر از اعضای زن شورای چهارم هستند. در شورای پیشین 6 زن عضویت داشتند؛ درحالی‌که در شورای جدید تنها دو زن حضور دارند که البته هر دو، عضو شورای قبل هم بودند.
یکی دیگر از اعضای زن شورای قبل (زهرا لری) در فهرست انتظار و لیست علی‌البدل شورا قرار دارد. قابل اشاره اینکه لری در انتخابات قبل، نفر اول کرمان شده بود و این‌بار حدود هشت هزار رأی کمتر کسب کرده است.
نکته قابل توجه دیگر اینکه هیچ فرد معمم (روحانی) در شورا حضور ندارد. همچنین باید افزود که چهار نفر از اعضای شورای چهارم در شورای پنجم ادامه کار خواهند داد. دو نفر از اعضای شورای قبل موفق شده‌اند که در لیست ذخیره، در صف انتظار ورود به شورا بایستند.
نکته قابل اشاره دیگر، پیروزی رییس شورای چهارم شهر کرمان (علی‌اکبر مشرفی) بود؛ او که در این انتخابات، به عنوان نامزدی مستقل پا به رقابت گذاشت، توانست در جایگاه دهم قرار بگیرد و یک دوره دیگر عضو شورای کرمان باشد. البته در انتخابات اخیر، او حدود چهار هزار رأی کمتر از دور قبل کسب کرد. اتفاقی که معنادار است.
علاوه بر اینها، باید به میانگین سنی بالای شورای جدید کرمان اشاره کرد؛ در فهرست منتخبان، تنها سه جوان یا میانسال وجود دارد و دیگر اعضا بیش از 50 سال سن دارند.
حسن، یکی از فعالان مدنی کرمان با انتقاد از وضع و نتیجه مزبور می‌گوید: «فقط می‌توانم ابراز امیدواری کنم که شورای جدید با جوانان شهر و مطالبات و روحیات غالب جوانان در فاصله نباشد. اگر جوانان و میانسالان متخصص بیشتری در فهرست منتخبان بودند، به احتمال زیاد امیدواری من و دوستانم بیش از این بود.»
او که از حامیان فهرست «امید» بوده، اضافه می‌کند: «بخشی از مشکل موجود، قطعا به کیفیت تنظیم لیست پیشنهادی توسط اصلاحطلبان مربوط است.»
واکنش‌ها به ترکیب جدید شورا
اولین نشست عمومی شورای چهارم کرمان پس از انتخابات شورا به صحنه انتقادهای تند از ترکیب جدید شورا تبدیل شد؛ برخی از اعضای اصول‌گرای شورای چهارم از رأی آوردن افراد گمنام و مورد حمایت افراد و مدیران «دخیل در فتنه» انتقاد کردند. انتقادی که آشکارا به پیروزی فهرست «امید» (مورد تأیید اصلاحطلبان) اشاره داشت.
این انتقادها درحالی مطرح شد که برخی از منتقدان رتبه بهتر از 38 در انتخابات شورای جدید کسب نکردند و تنها موفق به جلب نظر همراه و کسب رأی توسط هفت هزار نفر شدند؛ یا با 14 هزار رأی کمتر از انتخابات دور قبل، جایگاهی بهتر از 24 کسب نکردند؛ واکنش‌هایی معنادار توسط اکثریت مشارکت‌کنندگان در انتخابات، به کارنامه و خروجی برخی از اعضای شورای چهارم.
کاظم، یکی از فعالان مدنی کرمان می‌گوید: «یکی از آقایانی که عضو شورای چهارم بود و در این انتخابات رأی نیاورده، انتقادهای تند و حملات غریبی به برگزیدگان جدید و به خصوص فهرست امید کرده است؛ این درحالی است که ایشان قبلا قول داده بود که از اقدامات پنهان و تخلف‌های شورای چهارم سخن خواهد گفت.»
وی همچنین می‌افزاید: «من البته از برخی موضع‌گیری‌های ایشان و بعضی دیگر از اعضا درباره بعضی مشکلات کرمان، مانند تجاری‌سازی میدان مشتاق یا تخریب خانه شهر یا پروژه طهماسب‌آباد خوشحالم؛ اما درست نیست که افراد پس از ناکامی در انتخابات، ادبیات گزنده اتخاذ کنند و به منتخبان جدید یا شهروندانی که به آنها رأی داده‌اند، تندی کنند و اتهام بزنند.»
محبوبه، یکی دیگر از فعالان مدنی کرمان نیز معتقد است که «شورای شهر باید صدای مطالبات مردم باشد و خواسته‌های اقشار گوناگون شهر را برای آبادانی لحاظ کند. من خوشحالم که کسانی‌که با خرج‌های عجیب و غریب و ریخت و پاش تلاش کردند به شورا راه یابند، ناکام ماندند. باور کنید کم نبودند نامزدهایی که هزینه‌های نجومی کردند؛ چنین کسانی در صورت راهیابی به شورا، می‌توانستند یک تهدید بالقوه برای منافع شهروندان کرمان باشند.»
او اضافه می‌کند: «شهری مثل کرمان که صدها میلیارد بودجه دارد و شهرداری‌اش ده‌ها پروژه و ماموریت مهم را در دست اقدام دارد، به منتخبانی نیاز دارد که منافع فردی خودشان را کنار بگذارند. من خوشحالم که ترکیب شورای جدید، چنین است؛ و البته به عنوان یکی از شهروندان کرمانی، هیچ تعارفی در نقد اعضای جدید نخواهم داشت.»
محمد، دانش‌آموخته معماری و فعال رسانه‌ای و گردشگری کرمان هم تاکید می‌کند که «کرمان مرکز بزرگترین استان کشور است و پتانسیل بسیار باارزشی برای جلب گردشگر دارد؛ این فاکتور مهمی برای توسعه و آبادانی شهر محسوب می‌شود.»
او معتفد است که «طرح بحث گردشگری به ادبیات تبلیغاتی و انتخاباتی اغلب نامزدها در این دوره از انتخابات، نکته بسیار مهمی بود؛ خوشحالم که این بحث هم در سطح کلان مطرح شد و هم در سطوح پایین‌تر و بدنه حامی نامزدها. ضمن اینکه حضور برخی چهره‌های شناخته‌شده صنعت گردشگری در متن رقابت‌های انتخابات شورا خیلی باارزش بود.»
وی به «امضای میثاق‌نامه حمایت از گردشگری توسط اعضا فهرست امید، و نیز تاکید شماری از نامزدها به بحث گردشگری در برنامه‌های تبلیغاتی و انتخاباتی خود» اشاره و ابراز امیدواری می‌کند که شورای جدید بتواند گام موثری در این خصوص بردارد و به توسعه شهر کرمان کمک کند.
با چنین نگاهی به شورای جدید، کرمان مدیریت کلان شهری جدید خود را برای چهار سال شناخته است. رضا از فعالان مدنی شهر به نقل قولی از یکی از منتخبان جدید شورا اشاره می‌کند؛ وی که از فهرست مورد حمایت اصول‌گرایان وارد شورا شده، گفته است که «اولویت من در شورای پنجم، همدلی بین اعضای شوراست تا بنوانیم فارغ از جناح‌بندی‌های سیاسی به پیشرفت شهر کمک کنیم.»
رضا می‌گوید: «صمیمانه امیدوارم که این اتفاق رخ دهد؛ و شورای جدید بدون نزاع‌های سیاسی بیهوده، و مبتنی بر نظریات کارشناسی و تخصصی و فقط در راستای تحقق رفاه بیشتر اهالی کرمان، وظایف قانونی خود را پی بگیرد.»
