درصحن- شوراها: تبلیغات انتخابات پنجمین دوره شوراهای شهر و روستا از روز ۲۱ اردیبهشت به طور رسمی و قانونی آغاز می شود. کاندیداهای انتخابات شوراها یک هفته فرصت خواهند داشت تا برنامه های خود را به مردم اعلام و از کاندیداتوری خود دفاع کنند. ۲۴ ساعت مانده به آغاز رای گیری، کاندیداها باید تبلیغات را متوقف و خود را برای اعلام نتیجه انتخابات آماده کنند.
یکی از پارامترهای موثر در سلامت انتخابات، احترام کاندیداها به قانون تبلیغات انتخاباتی و پرهیز از اقدامات خلاف قانون است. اما در این بین آنچه می تواند سلامت انتخابات را ارتقاء دهد، علاوه بر قانونمندی کاندیداها، نظارت مردمی بر روند انتخابات است. شهروندان با آگاهی نسبت به مر قانون، می توانند بر رفتار کاندیداها و طرافدارانشان نظارت و تخلفات را گزارش کنند تا هم به سلامت انتخابات کمک کنند و هم از تضییع حقوق مردم و کاندیداها جلوگیری کنند. قانون شوراها و دستورالعمل تبلیغات انتخابات شوراها، تخلفات انتخاباتی را برشمرده است. (برای آشنایی با چگونگی گزارش تخلفات انتخاباتی بعنوان یکی از مصادیق فساد، این راهنما را مطالعه کنید.)
چه اقداماتی در ایام تبلیغات انتخاباتی، تخلف است؟
- نوشتن و اظهار مطالب خلاف واقع،
- نصب هرگونه پلاکارد با ابعاد بیشتر از ۷۰ در ۱۰۰ سانتی متر (جز در محل ستاد تبلیغاتی)،
- دیوار نویسی،
- راه اندازی کاروانهای تبلیغاتی و استفاده از بلندگو خارج از محل سخنرانی و یا ستاد تبلیغات انتخاباتی،
- اعلام نظر شخیت ها در تایید نامزدها با ذکر عنوان و مسوولیت آنان،
- فعالیت تبلیغاتی له یا علیه نامزدها از طریق صدا و سیما و تریبون نماز جمعه یا هر تریبون رسمی و دولتی دیگر،
- فعالیت انتخاباتی کارمندان در ساعت اداری،
- استفاده از امکانات هر دستگاهی که از بودجه دولتی استفاده می کند اعم از ادارات دولتی یا عمومی،
- انجام تبلیغات توسط اعضای هیات نظارت و اجرا برای کاندیداها در قلمرو جغرافیایی مسوولیت خود،
- نصف هرگونه اقلام تبلیغاتی روی علائم رانندگی، تابلوی بیمارستان، تابلوی مدارس و موسسات آموزشی، و هرگونه تابلوی دیگر دولتی نصب شده در معابر عمومی مثل صندوق پست، تاسیسات برق و باجه های تلفن،
- نصب اقلام تبلیغاتی روی املاک خصوصی مگر با رضایت مالکان،
- تبلیغ علیه نامزدها و هرگونه هتک حرمت و حیثیت آنان،
- پاره یا معدوم کردن عکس و آثار تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی در مدت و زمان قانونی تبلیغات که در محل های مجاز نصب شده باشد،
- انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی تحت عنوان داوطلب، خارج از مهلت قانونی تبلیغات،
- درج هرگونه اطلاعات در خصوص درجات تحصیلی و سوابق خدمات در آثار تبلیغاتی که مستند به مدارک نبوده و در صورت نیاز هیات اجرایی، ارائه آنها امکانپذیر نباشد،
- استفاده از هرگونه اقلام تبلیغاتی با سایزی بزرگتر از ۷۰ در ۱۰۰ سانتیمتر،
- چاپ آگهی یا مطالبی علیه نامزد انتخاباتی در مطبوعات و نشریات،
- درج مطلبی که دال بر انصراف گروه یا اشخاص از نامزدهای معین باشد،
- تشکیل ستاد تبلیغات بدون اعلام کتبی محل ستاد تبلیغات و نام مسوول آن به هیات اجرایی از سوی کاندیدا،
- عدم امحای هرگونه عکس و آثار تبلیغاتی نامزدها از محل شعب اخذ رای قبل از آغاز رای گیری،
- انتشار هرگونه مطلب در خصوص نامزدها از سوی مطبوعات در غیر مهلت مجاز تبلیغات یا خارج از زمان مناسب به طوری که فرصت پاسخگویی برای نامزدها فراهم نشود،
- دایر نمودن بیش از یک ستاد انتخاباتی در روستاها توسط کاندیداها و طرفدارانشان،
چه اقداماتی تخلف انتخاباتی شناخته می شود؟
- خرید و فروش رای،
- تقلب و تزویر در اوراق تعرفه یا برگ رای یا صورتجلسات،
- تهدید یا تطمیع در امر انتخابات،
- رای دادن با شناسنامه جعلی یا شناسنامه دیگری،
- رای دادن بیش از یک بار،
- اخلال در امر انتخابات،
- کم و زیاد کردن آراء و یا تعرفه ها،
- تقلب در رای گیری یا شمارش آراء،
- رای گرفتن با شناسنامه کسی که حضور ندارد،
- توصیه به نوشتن اسم نامزد معین در ورقه از طرف اعضاء شعبه اخذ رأی یا هر فرد دیگری در محل صندوق رأی
- تغییر و تبدیل یا جعل و یا ربودن و یا معدوم نمودن اوراق و اسناد انتخاباتی از قبیل تعرفه و برگ رأی،
- تغییر و تبدیل یا جعل و یا ربودن و یا معدوم نمودن اوراق و اسناد انتخاباتی از قبیل تعرفه و برگ رأی، صورت جلسات، تلکسها، تلفنگرامها و تلگرافها.
- باز کردن و یا شکستن قفل محل نگهداری و لاک و مهر یا پلمپ صندوقهای رأی بدون مجوز،
- جابه‌جایی، دخل و تصرف و یا معدوم نمودن اسناد انتخاباتی بدون مجوز قانونی،
- دخالت در امر انتخابات با سند مجعول،
- ایجاد رعب و وحشت برای رأی دهندگان یا اعضاء شعبه ثبت نام و اخذ رأی با سلاح یا بدون سلاح در امر انتخابات،
- دخالت در امر انتخابات با سمت مجعول یا به هر نحو غیر قانونی،
- ممانعت از حضور نمایندگان نامزدها در شعب ثبت نام و اخذ رأی،
- عدم رعایت بی‌طرفی و جانبداری از نامزد انتخاباتی توسط مجریان انتخابات و اعضاء هیأتهای نظارت استان، شهرستان و بخش و ناظران‌شعب ثبت نام و اخذ رأی،
چه اقداماتی در فضای مجازی، تخلف انتخاباتی محسوب می شود؟
براساس دستورالعمل تبلیغات انتخاباتی در فضای مجازی که از سوی ستاد انتخابات کشور منتشر شده، فعالیت های زیر تخلف انتخاباتی محسوب می شود:
- هرگونه تبلیغی خارج از زمان قانونی تبلیغات انتخاباتی (۲۱ تا ۲۷ اردیبهشت) در فضای مجازی،
- نشر محتوای مجرمانه نظیر توهین، تهمت، افتراء، انتشار اسرار از سوی کاندیداهرگونه تبلیغی علیه دیگر نامزدها،
- ها و طرفداران،
- پرهیز از ثبت کانالها یا صفحات تبلیغاتی در سامانه ستاد ساماندهی وزارت ارشاد و عدم دریافت نشان یا شناسه،
- پرهیز از ثبت فعالیت های انتخاباتی در فضای مجازی در بستر یکپارچه تبلیغات انتخابات کشور (بیتاک)،
- فعالیت تبلیغی خارج از چارچوب ثبت شده در سامانه بیتاک،
- نظارت ناپذیری تبلیغات انتخاباتی کاندیداها در فضای مجازی برای مجریان و ناظران انتخابات،
- پرهیز از ارائه محتوای تبلیغات مجازی به ستاد انتخابات کشور،
- هرگونه دسترسی غیرمجاز، ایجاد اختلال و تغیر غیرمجاز محتوای رسانه های ارائه تبلیغات متعلق به نامزدهای انتخاباتی،
- تبلیغ له یا علیه کاندیداها از طریق فضای مجازی سازمان های دولتی و عمومی و شهرداری ها،
- درج آگهی تبلیغاتی از سوی دستگاههای دولتی به نفع کاندیداها،
نکته: کلیه مسوولیت های حقوقی مترتب بر محتوای تبلیغات انتخاباتی که توسط کاندیداها یا ستادهای آنها منتشر می شود، برعهده کاندیداهاست. شاکیان می تواند شکایات خود را ظرف ۱۸ ساعت پس از انتشار به ستاد انتخابات استانداری ها و فرمانداری ها و هیات های نظارتی، اعلام کنند.
