روزنامه ابتکار-مرضیه جلیلی: تشکیل فراکسیون ترک زبانان واکنش‌ها و اظهارنظرهای متفاوتی را به‌همراه داشت. بعد از ایجاد زمزمه‌هایی برای تشکیل فراکسیون زاگرس‌نشینان برخی با انتقاد از این روند این اقدام را گامی درجهت آسیب به وحدت ملی دانستند و برخی نیز با ارزیابی مثبت از آن معتقدند که تشکیل فراکسیون‌های قومیتی با توجه به همگونی زبانی، نه تنها تضادی با حفظ وحدت ملی ندارد بلکه روند رفع دغدغه‌های نمایندگانی که از فرهنگ و زبان مشترک برخوردار هستند را نیز تسریع می‌بخشد. وکلای ملت که مخالف این روند هستند با یادآوری وقایع دوره قاجار و اوایل حکومت رضاشاه از این اقدام به‌عنوان حرکتی ضدملی یاد کردند که ما را به این برهه از تاریخ بازمی‌گرداند. آنها معتقدند که اگر ایران ظرف و ملت را مظروف درنظر بگیریم نباید تفکیکی در مجلس قائل شویم چراکه نمایندگان به‌منظور دفاع از تمام ملت ایران و تامین منافع ملی در عرصه تقنین دور هم جمع شده‌اند.آنها با تاکید بر اینکه نمایندگان باید این روند را اصلاح کنند این روش را زنگ خطری برای ایران دانسته و آن را تداعی‌کننده تفکیک قومیتی در سوریه و لیبی برشمردند که مشکلات کنونی آنها ریشه در این اقدام دارد.
نمایندگان موافق تشکیل فراکسیون‌های قومیتی در مجلس نیز با تاکید بر اینکه این اقدام مغایرتی با آئین‌نامه داخلی و قانون‌اساسی ندارد معتقدند وحدت بین ملت ایران ازهم گسستنی نیست کمااینکه در طول تاریخ شاهد این بودیم که برخی اقوام درجهت دفاع از مرزهای کشور به نقطه‌ای دیگر از کشور کوچ کرده و از تمامیت ارضی خود دفاع کرده‌اند ضمن‌اینکه تکرار این روند در طول 8 سال دفاع مقدس نیز فراموش‌نشدنی است. آنها مجلس شورای اسلامی را محلی برای تضارب آرا دانستند که نمایندگان همزمان با دفاع از حقوق حوزه انتخابیه خود به‌طور قطع از حقوق سایر افراد در تمام نقاط کشور هم دفاع می‌کنند کمااینکه قانونگذاری و اصلاح قانون تنها ازطریق یک قوم امری غیرممکن است. آنها بر این اعتقاد هستند که تشکیل فراکسیون‌های قومیتی در نهاد قانونگذاری کشور می‌تواند مانور اتحاد ملی باشد و به تقویت سیاست خارجی نیز بینجامد.
تشکیل فراکسیون قومیتی با اولویت حفظ اتحاد ملی بلامانع است
رسول خضری نماینده کرد زبان فعال در مجلس دهم با ارزیابی مثبت از تشکیل فراکسیون‌های قومیتی در مجلس به «ابتکار» گفت: ما کشوری هستیم متشکل از ادیان و اقوام مختلف که در عین کثرت، وحدت بین آنها جریان دارد و تاکنون نیز همچون ید واحدی در مقابل دشمنان خارجی ایستاده‌ایم.
وی افزود: اتحاد بین اقوام ایرانی در تاریخ در جنگ‌هایی که وجود داشته ازجمله حرکت تاریخی کردها به خراسان برای مقابله با افغان‌هایی که به مرزها حمله کرده بودند یا حتی دفاع ملی در طول 8 سال دفاع مقدس که به حفظ وحدت و تمامیت ارضی کشور منتهی شد.نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: مجلس محل تضارب آرا است و نمایندگانی که از اقوام مختلف در آن حضور دارند جدای رسیدگی به امور حوزه‌های انتخابیه خود در کنار هم برای اموری در سطح ملی هم تصمیم‌گیری می‌کنند و بی‌تردید همگی در امر قانونگذاری دغدغه تامین منافع ملی را دارند کمااینکه در صحن تنها یک قوم نمی‌تواند به نفع حوزه انتخابیه خود قانونی را تصویب کند و به‌طور قطع این مهم با نگرش حفظ اتحاد ملی صورت می‌گیرد و چنانچه نماینده یک قومی خاص تصمیم به اصلاح قانونی را نیز داشته باشند لازم است که تحت لوای اتحاد ملی اقدام کند.
خضری با بیان اینکه تشکیل فراکسیون‌های قومیتی مشکلی ایجاد نمی‌کند، تاکید کرد: اگر حفظ اتحاد در اولویت برنامه‌های آنها وجود داشته باشد بنابراین ایجاد این فراکسیون‌ها که در مجالس پنجم و ششم هم وجودداشته را نمی‌توان تهدید پارلمانی علیه اتحاد ملی به‌حساب آورد.عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در پاسخ به این پرسش که آیا برنامه‌ای برای تشکیل فراکسیون کردزبانان دارند، اظهار کرد: همانطور که برادران آذری زبان فراکسیون تشکیل داده‌اند ما هم می‌توانیم فراکسیونی برای کرد زبانان تشکیل دهیم ضمن‌اینکه تشکیل فراکسیون‌های قومیتی در شرایطی که فراکسیون‌های سیاسی قوی در مجلس وجود ندارد می‌تواند مانور اتحاد ملی درجهت تقویت سیاست خارجی کشور باشد اما اگر هدف از تشکیل این فراکسیون‌ها غیر از این باشد باید در روند خود تجدیدنظر
کنند. خضری یادآورشد: به‌نظر می‌رسد در شرایط کنونی فراکسیون‌های قومی به‌منظور هم‌اندیشی و استفاده از ظرفیت‌های قانونی برای رفع مشکلات منطقه‌ای تشکیل شده است چه بسا اینکه اگر ما فراکسیون کردزبانان را تشکیل دهیم به‌طور قطع مشکلات مربوط به آب، کشاورزی، جاده‌ها و اشتغال را پیگیری می‌کنیم. وی که سابقه فعالیت در مجلس نهم را نیز در کارنامه خود دارد، عنوان کرد: بی‌تردید تشکیل فراکسیون‌های قومیتی مغایرتی با آئین‌نامه داخلی مجلس و قانون اساسی ندارد ضمن‌اینکه اعضای این فراکسیون‌ها نباید فراموش کنند که مطابق با سوگندی که در ابتدای تشکیل مجلس می‌خورند باید با محوریت اندیشه و به‌دور از هر نوع نگرش سیاسی که منافع ملی را تهدید کند، فعالیت کنند.
تشکیل فراکسیون قومیتی در مجلس ملی رجعت به دوره قاجار است
در سوی دیگر، هدایت‌الله خادمی نماینده لر زبان فعال در مجلس دهم با انتقاد از تشکیل فراکسیون‌های قومیتی در نهاد قانونگذاری کشور به «ابتکار» گفت: ما نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نماینده یک ملت هستیم بنابراین اینکه در مجلس فراکسیون قومیتی تشکیل دهیم اقدام خطرناکی در جهت رجعت به صد سال گذشته است.وی افزود: ما در دوره قاجار و اوایل دوره رضاشاه هم این مشکل را داشتیم که مانع از این شد که مردم دو ایالت بتوانند با هم صحبت کنند آن هم در شرایطی که اغلب شهرها حاکمان جداگانه‌ای داشتند و مردم هم نسبت به زبان فارسی آشنایی نداشتند به‌همین دلیل دراین دوره‌ها توسعه کشور تحقق پیدا نکرد.
نماینده ایذه و باغملک در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: همه باید به این نکته توجه کنیم که ایران ظرفی است که ملت مظروف آن هستند ضمن‌اینکه در سوریه، لبنان و لیبی دیدیم که تفکیک قومیتی چه مشکلاتی را ایجاد کرد پس چگونه از آن درس نمی‌گیریم؟خادمی با تاکید بر اینکه روند نمایندگان برای تشکیل فراکسیون‌های قومیتی باید اصلاح شود، اظهارکرد: هم‌اکنون بنده نماینده مردم بختیاری هستم و از زمانی‌که این فراکسیون ترک‌نشین‌ها تشکیل شد ازسوی مردم حوزه انتخابیه تحت‌فشار قرار گرفته‌ام که فراکسیونی را در مجلس ایجاد کنیم اما بنده این پیشنهاد را نمی‌دهم چراکه این اقدام را ضدملی می‌دانم.
عضو کمیسیون انرژی مجلس یادآورشد: اگر بخواهیم فراکسیون بختیاری‌ها را تشکیل دهیم می‌توانیم به تاثیر بختیاری‌ها در شکل‌گیری انقلاب دوم مشروطه اشاره کنیم کمااینکه وجود سه سردار بختیاری که مورد تایید مقام معظم رهبری هم هستند دلیرانی هستند که دراین منطقه پرورش یافته‌اند هر چند که تاکنون حتی یک کوچه هم به یاد آنها نامگذاری نشده است، می‌تواند از مفاخر مورد استناد ما باشد.وی تاکید کرد: اگر ما به‌دنبال تبعیت از رهبری هستیم و خود را ولایت‌مدار می‌دانیم نباید با ایجاد فراکسیون‌های مجزا درجهت تفکیک قومیتی گام برداریم چراکه هر کدام از ما در مجلس باید خود را نماینده یک ملت بدانیم ضمن‌اینکه بنده که خود را نوکر ملت ایران می‌دانم معتقدم تشکیل فراکسیون قومیتی اقدامی خطرناک بوده که ما را به دوره قاجار برمی‌گرداند بنابراین افرادی که به‌دنبال این هدف به مجلس آمده‌اند باید روند خود را اصلاح کنند.
