درصحن: اکثریت نمایندگان مجلس در جلسه علنی روز یکشنه با رای مثبت به استفساریه قانون انتخابات، رد صلاحیت منتخبان مردم، پس از تایید صحت انتخابات، توسط شورای نگهبان را ممنوع اعلام کرده و تاکید کردند که شورای نگهبان تنها در مهلت قانونی می تواند در خصوص صلاحیت کاندیداها اظهار نظر کند.
پیش از این شورای نگهبان، مصوبه مجلس را رد و آن را مغایر قانون اساسی عنوان کرده بود ولی نمایندگان با اصلاح مصوبه قبلی، معتقدند ایراد شورای نگهبان برطرف شده است. این طرح با ۱۵۱ رای موافق، ۶۶ رای مخالف، ۹ رای ممتنع از مجموع ۲۶۱ نماینده حاضر در صحن به تصویب رسید.
رد صلاحیت مینو خالقی منتخب سوم مردم اصفهان در انتخابات مجلس دهم، توسط شورای نگهبان، با مخالفت جمعی از نمایندگان روبرو شد. معترضان معتقدند شورای نگهبان پس از تایید صحت انتخابات نمی تواند صلاحیت منتخبی را رد کند. از این رو مجلس با استفسار قانون انتخابات، تلاش کرد این مشکل را حل کند، اما شورای نگهبان مصوبه مجلس را قانونی نمی داند.
موضوع استفساریه این طرح اشاره دارد که با توجه به مفاد تبصره ۴ ماده ۵۲ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب ۷ آذر ۷۸ و اصلاحات بعدی آن مبنی بر اینکه پس از اعتراض نامزد انتخابات به رد صلاحیت خود از سوی هیأت مرکزی نظارت، شورای نگهبان ۲۰ روز پس از اظهارنظر هیأت مرکزی نظارت نظر قطعی و نهایی خود را در خصوص تایید یا رد صلاحیت داوطلبان به وزارت کشور اعلام خواهد نمود، آیاشورای نگهبان می‌تواند پس از اعلام صحت انتخابات حوزه انتخابیه مربوطه، صلاحیت منتخب را رد کند و به این وسیله آرای او را باطل نماید؟
در طرح مذکور پاسخ به سوال موضوع استفساریه آمده: خیر، پس از اعلام نظر قطعی و نهایی شورای نگهبان در مهلت ۲۰ روزه مذکور در تبصره ۴ ماده ۵۲ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی درباره صلاحیت یک نامزد انتخابات و بعد از اعلام صحت انتخابات حوزه انتخابیه مربوطه با رعایت قانون لزوم رسیدگی دقیق به شکایت داوطلبان رد صلاحیت شده در انتخابات مختلف (مصوب ۲۲ آبان ۷۸ مجمع تشخیص مصلحت نظام) این شورا نمی‌تواند اظهارنظر مجددی درباره صلاحیت آن نامزد یا منتخب داشته باشد و چنانچه مدارک جدیدی درباره او به شورا رسیده باشد این مدارک طبق ماده ۳۰ قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در زمان بررسی اعتبارنامه‌های منتخبان مورد رسیدگی قرار گیرد.
تلاش اصولگرایان برای رد استفساریه در مجلس
در جریان بررسی این استفساریه نمایندگان اصولگرای مجلس تلاش زیادی برای رد این استفساریه کردند ولی تلاش آنها ناکام ماند و این طرح با ۱۵۱ رای موافق برای بار دوم تصویب شد. علیرضا سلیمی نماینده اصولگرای محلات از جمله مخالفان این طرح بود او در مخالفت گفت: این قانون‌گذاری نیست و نیاز به استفساریه ندارد زیرا با این طرح اتفاق جدیدی رخ نخواهد داد لذا نباید مورد تایید نمایندگان قرار گیرد. در ادامه دهقان دیگر نماینده اصولگرای مجلس در تذکری خطاب به لاریجانی رئیس مجلس این استفساریه را خلاف قانون اساسی عنوان کرد و گفت: این موردی که در اصلاحیه آمده، قانون‌گذاری جدید است و شباهتی به استفساریه ندارد؛ چرا که در مواردی که ابهام وجود دارد، تفسیر می‌کنیم. لاریجانی تذکر دهقان را وارد ندانست.
علی ادیانی‌راد دیگر نماینده اصولگرای مجلس نیز با استناد به اصول ۹۹ و ۱۱۰ قانون اساسی، اعلام کرد که این متن استفساریه رافع اشکال‌های شورای نگهبان نیست. او برای متقاعد کردن نمایندگان مجلس به رد این طرح به ابلاغیه رهبر ایران در خصوص قانون انتخابات متوسل شد و گفت: ایراد دیگر این است این استفساریه مغایر سیاست‌های ابلاغ شده رهبری درباره انتخابات است که در بخشی این ابلاغیه، نظارت شورای نگهبان را در تمام مراحل انتخابات عنوان شده است. لاریجانی با مخالفت با این اخطار گفت: نظارت شورای نگهبان در همه مراحل ادامه خواهد داشت اما در قانون آمده، این شورا باید در مدت ۲۰ روز نظر نهایی خود را اعلام کند.
احتمال ورود مینو خالقی به مجلس
علی مطهری نایب رئیس مجلس و طراح طرح استفساریه قانون انتخابات، پس از تصویب دوباره این استفساریه در مجلس، معتقد است با تصویب این قانون راه ورود خانم خالقی به مجلس باز می شود. او ابراز امیدواری کرده که شورای نگهبان این بار مصوبه مجلس را تایید کند. علی مطهری گفته: کمیسیون شوراها در بررسی مجدد این استفساریه که از سوی شورای نگهبان اعاده شده بود این دو ایراد را رفع کرد؛ هم رفع ابهام شد و هم اضافه شد که با توجه به قانون مجمع تشخیص مصلحت نظام مصوب 78 که در آن تصریح شده هر رد صلاحیتی باید فرصت اعتراض داوطلب و پاسخ شورای نگهبان را داشته باشد، شورای نگهبان می‌تواند درباره صحت انتخابات یک حوزه اظهار نظر کند و طبیعتا بعد از انتخاب یک کاندیدا به وسیله مردم امکان رد صلاحیت وجود ندارد و اگر مدرک جدیدی هم پیدا شده باشد، طبق ماده 30 قانون آئین نامه داخلی باید به مجلس ارسال شود تا در زمان بررسی اعتبارنامه‌ها به آن رسیدگی شود.
مطهری با تاکید بر اینکه اصلاحات اعمال شده در این استفساریه با حضور نماینده شورای نگهبان در کمیسیون شوراها انجام شده تاکید کرد: این احتمال وجود دارد که مصوبه امروز مجلس به تایید شورای نگهبان برسد اما اگر شورای نگهبان هم این مصوبه را رد کند قاعدتا مجلس بر نظر خود اصرار می‌کند و مصوبه به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع خواهد شد.
