درصحن: انحصار هیات رئیسه مجلس که برای ۹ دوره متوالی در دست شیعیان بود، بالاخره شکست. محمد قسیم عثمانی نماینده بوکان با پیروزی در انتخابات هیات رئیسه مجلس دهم، بر کرسی ای تکیه زد که پیش از این هیچ اهل سنتی نتوانسته بود بر آن بنشیند. فارغ از تاثیر علی لاریجانی رئیس مجلس دهم و رابطه نزدیک اش با بیوت مراجع، که به سکوت آنها در برابر این تصمیم منجر شد، نمی توان این واقعیت را نادیده گرفت که شخصیت، سابقه نمایندگی و علمی محمد قسیم عثمانی نیز در این اتفاق موثر بوده است.
محمد قسیم عثمانی کیست؟
او در سال ۱۳۴۸ در روستای داشبند از توابع شهرستان بوکان و در خانواده ای مذهبی و کرد متولد شد. تحصیلات خود را در مقطع ابتدایی در همین روستا طی می کند و برای ادامه تحصیلات به بوکان می رود. با اخذ دیپلم در این شهرستان راهی تهران و دانشگاه شهید بهشتی می شود تا در رشته حسابداری تحصیل کند. تا پایان مقطع فوق لیسانس در دانشگاه بهشتی می ماند بعد برای اخذ درجه دکترا راهی دانشگاه علامه طباطبایی می شود. او دکترایش را در حوزه بودجه بندی اقتصادی اخذ می کند.
عثمانی پس از سال ها تدریس در دانشگاه بوشهر و همکاری با مرکز پژوهش های مجلس، در سال ۸۲ در انتخابات مجلس هفتم ثبت نام می کند ولی صلاحیت اش توسط شورای نگهبان رد می شود. تا تمام وقت مشغول تدریس در دانشگاه شهید بهشتی شود. عثمانی بار دیگر در انتخابات مجلس هشتم ثبت نام می کند و این بار موفق می شود نظر مساعد شورای نگهبان را جلب کند و با رای مردم برای اولین بار به مجلس راه یاد. حضوری که با پیروزی در انتخابات مجلس نهم و دهم نیز همراه شد تا با کسب هشت سال تجربه نمایندگی به هیات رئیسه مجلس دهم راه یابد.
عثمانی نه در جرگه اصلاح طلبان و نه در طیف اصولگرایان می گنجد، نماینده ای است مستقل و میانه رو. او در این رابطه می گوید: «بنده نگاه اعتدالی دارم و با افراط گرایان هیچ کدام از جناحین همسو و همراه نبوده و نخواهم بود. نگاه فراجناحی دارم و جز به مردم و نظام به هیچ جریانی وابسته و دلبسته نبوده و منافع مردم و نظام را هم بر منافع اصول گرایانه و هم بر منافع اصلاح طلبانه و حتی بر منافع خود، ترجیح می دهم و در مجلس بر اساس تشخیص خود در مسیر اصیل نظام و خدمت بی منت به مردم فعالیت خواهم کرد».
عثمانی یک بار با حمایت هیات رئیسه مجلس به عنوان یکی از کاندیداهای ریاست دیوان محاسبات مجلس نیز مطرح شد. سمتی که تاکنون سابقه نداشته به یک سنی مذهب واگذار شود. او اگر به هیات رئیسه مجلس راه نمی یافت می توانست یکی از گزینه های جدی ریاست کمیسیون بودجه مجلس دهم باشد.
– ليسانس حسابداري از دانشگاه شهيد بهشتى
– فوق ليسانس حسابدارى از دانشگاه شهيد بهشتى
– دكتراى حسابدارى از دانشگاه علامه طباطبايى
– عضو هيأت علمى دانشگاه شهيد بهشتى
– نويسنده چند كتاب دانشگاهى و مقالات علمى
– نماينده مردم بوكان در دوره هشتم و نهم و دهم مجلس شوراى اسلامى
– عضو كميسيون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شوراى اسلامى
– عضو هیات رئیسه مجلس دهم
– مدير عامل چند شركت سهامى عام پذيرفته شده در بورس
– حسابدار رسمى و عضو هيأت تشخيص صلاحيت حسابداران رسمى كشور
– سردبير مجله علمى – پژوهشي دانش حسابرسي
– عضو انجمن حسابداران خبره كشور
– عضو انجمن مديران صنايع كشور
– عضو كانون نخبگان كشور
طرح های امضاء شده توسط عثمانی در مجلس
در مجلس نهم نامش در ردیف حدود ۶۷ طرح آمده است، طرح هایی که عمدتا در حوزه تخصص اش یعنی برنامه و بودجه طراحی و به مجلس تقدیم شده است. مهمترین طرح هایی که با امضای عثمانی تقدیم هیات رئیسه مجلس نهم شد به این شرح است:
- طرح دائمی شدن قانون مالیات بر ارزش افزوده با اصلاحات موادی از آن
- طرح ممنوعیت واردات غیرضروری محصولات کشاورزی
- طرح تشکیل سازمان مدیریت، برنامه ریزی و بهره وری
- طرح مقابله با اخلال ارزی و مجازات اخلالگران
- طرح ساماندهی تخصیص ارز در شرایط اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید ملی
عثمانی اگرچه خود را در طیف نمایندگان اعتدالی معرفی می کند ولی در میان طرح هایی که به عنوان طراح امضاء کرده، مواردی به چشم می خورد که در ردیف برنامه های اصولگرایان تندروی مجلس نهم بود طرح های همچون:
- طرح قانون مقابله با گروه های انحرافی
- طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام
- طرح تقویت و توسعه سازمان بسیج رسانه
- طرح حمایت از احداث، تجهیز، نوسازی و مدیریت مساجد کشور و پیگیری امور نمازخانه ها
فهرست کامل طرح های امضاء شده توسط محمد قسیم عثمانی را اینجا ببینید.
خفاشان حقوق بشر؟
در فعالیت های عثمانی کمتر فعالیتی در حوزه حقوق بشر می توان یافت. این مهم را از دو زاویه می توان مورد توجه قرار داد. اول حوزه تخصص و دغدغه فکری او که بیشتر حول مسایل مالی و بانکی می چرخد و دوم تعلق اش به اقلیت ها در ایران. عثمانی همچون دیگر نمایندگان اقلیت (اقلیت مذهبی) مجالی برای ورود به این عرصه ندارد و همین که به تریبونی برای صاحبان قدرت در سرپوش نهادن به نقض حقوق بشر تبدیل نشوند، قابل توجه است. عثمانی اگرچه در این حوزه بیشتر سکوت را ترجیح داده ولی فریاد اش در یک ضایعه حقوق بشری مجلس را پر کرد و آن زمانی بود که عکس جنازه کودک کرد سوری در ساحل به عکس روز تمام رسانه های دنیا تبدیل شد. فریاد عثمانی بیش از آنکه جنایتکاران و حامیان شان را نشانه رود، متوجه فعالان حقوق بشر بود، تحلیلی که نشان می داد او بیشتر مقهور قدرت است تا مدافع حقوق بشر. عثمانی در این نطق می گوید: « مرگ آیلان برای بشریت امروز یک ننگ بود و اگر مدعیان دموکراسی و حقوق بشر چیزی از بشریت را باقی گذاشته باشند؛ مرگ آیلان برای بشریت امروز یک فاجعه بود اگر مدعیان حقوق بشر فاجعه ناکرده ای را بر روی زمین باقی گذاشته باشند؛ مرگ آیلان برای بشریت امروز یک تاریخ بود که مدعیان حقوق بشر چیزی از انسانیت و تاریخش باقی نگذاشته اند و آری مرگ آیلان برای بشریت امروز یک درس و یک شوک بود اگر خفاشان مدعی حقوق بشر سویی از نور و نوری از حقیقت باقی گذاشته باشند؛ آری مرگ آیلان نه مرگ یک فرد بلکه مرگ انسانیت، مرگ فطرت و بشریت و فریاد بی کسی مردمی بود که پس از شیمیایی و نسل کشی توسط صدام ملعون اکنون باید از ترس ددمنشی داعشیان که از جیب آل سعود می خورند، دل و تن به دریا بزنند.»
از منظر حقوق بشر، تنها جایی که شاید بتوان عثمانی را یک اکتیوست موثر خواند، حوزه محیط زیست است جایی که با ارائه چند طرح تلاش شده تا گامی در راستای حفاظت از محیط زیست برداشته شود. امضای طرح حفظ و صیانت از جنگل های کشور و امضای طرح اصلاح قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع از جمله فعالیت های موثر او در مجلس نهم در حوزه محیط زیست بوده است.
جنبش سبز و اعلام حمایت از میرحسین موسوی
محمد قسیم عثمانی از جمله نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی بود که پیش از انتخابات، نامه حمایت از کاندیداتوری میرحسین موسوی را امضاء کرد ولی بعد از انتخابات همراه جنبش سبز باقی نماند و خیلی زود خط خود را از جنبش سبز جدا و همچون اکثریت نمایندگان وقت مجلس، جنبش سبز و رهبران آن را فتنه گر خواند. با این وجود انتقادهایش از دولت محمود احمدی نژاد در صحن مجلس، او را از صف اصولگرایان مخالف میرحسین موسوی جدا می کرد. او در نطقی جنجالی، محل هزینه تبلیغاتی احمدی نژاد را بودجه دارو و درمان مردم دانست و گفت: «پول این میتینگ ها (میتینگ تبلیغاتی احمدی نژاد در ورزشگاه آزادی) همان پول داروی بیمارانی است که پرداخت نشده و کسانی که از عدالت دم می زنند با پول بیت المال این چنین می کنند.» اظهاراتی که با واکنش تند حامیان دولت وقت در مجلس هشتم روبرو شد نمایندگان همچون روح الله حسینیان و مهدی کوچک زاده که تا مرحله زد و خورد هم جلو رفتند.
سوابق خانوادگی
پدرش ملا محمد جسیم عثمانی از علمای سنی بوکان بود. او در خصوص نحوه ازدواج و همسرش می گوید: «هر چند گاهي خانواده يك نفر را پيدا مي كردند و پيشنهاد مي دادند و بنده مي گفتم كه ازدواج نمي كنم. تا اينكه مرحوم پدرم يك نفر با پيدا كرده بودند و با پدرش صحبت كرده بودند و قرار صحبت گذاشته بودند. در يكي از تعطيلات در خرداد ماه 1375 كه به بوكان رفته بودم اصرار كردند كه بايد برويد منزل ايشان و ملاقاتي داشته باشيد. منم اصرار مي كردم كه قصد ازدواج ندارم ولي چون خانواده ما پدرسالاري بود بالاجبار با مادرم و يكي از خواهرانم رفتيم ديدن ايشان. رفتيم و حدود 5 دقيقه با اون خانم صحبت كردم و بعد كه برگشتيم مادرم پرسيد چي شد؟ پسنديدي؟! منم گفتم بله قبوله! به همين سادگي ازدواج ما با همسرم شكل گرفت كه حاصل اين ازدواج 3 فرزند است. دخترم رضوان كه سال 76 متولد شد، پسر بزرگم آپو كه سال 1384 و پسر كوچكم آزاد كه سال 1386 متولد شد.» اطلاعات بیشتری از روابط خانوادگی او در دست نیست.
وبسایت شخصی عثمانی به آدرس زیر در دسترس است:
