در صحن ـ شوراها ـ مسعود بندری: تکلیف شورای پنجم شهر 543 هزار نفری بندرعباس هم مشخص شد. در شورای 11نفره آتی، دو نفر زن حضور دارند و به شکل قابل توجهی، نفر اول انتخابات، یک زن شده است. همچنین در شورای پنجم بندرعباس، پنج عضو از 13 عضو شورای پیشین حضور خواهند داشت.
11 منتخب جدید از میان 181 نامزد تأیید صلاحیت شده، به شورای پنجم راه یافته‌اند. صلاحیت 18 نامزد مورد تایید قرار نگرفت.
به بیان دیگر، برای هر کرسی در انتخابات شورا، 16 نامزد وجود داشت. و پیروزی مهم از دل رقابتی سنگین رخ داد؛ رقابتی که نشانه‌هایش در همه جای شهر به چشم می‌خورد. متاسفانه کمتر جایی در بندرعباس بود که از پوستر و پلاکارد نامزدها، خلاصی یافته باشد؛ حتی درختان که تصویری نازیبا و آزاردهنده برای بسیاری شهروندان به خصوص حامیان محیط زیست ایجاد کرده بود.
تعداد نامزدهای همسو با اردوگاه اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان و نیز نامزدهای مستقل، به‌وضوح بیش از نامزدهایی بود که با پرچم اصولگرایان وارد رقابت شدند. البته کم نبودند اصول‌گرایانی که خود را با عنوان مستقل، وارد میدان رقابت کردند.
اما داده‌های مرتبط با انتخابات شورای بندرعباس، محدود به اینها نیست. در زیر برخی از سرفصل‌های مهم مرتبط با انتخابات مزبور در مرکز استان هرمزگان مرور شده است.
خیز بلند یک زن
فاطمه جراره، کارشناس ارشد حقوق که در شورای چهارم نیز حضور داشت و منشی شورا بود، بیشترین رأی را در انتخابات اخیر کسب کرده است. او از فهرست مورد حمایت اصولگرایان و جبهه پایداری، پا به شورای جدید می‌گذارد.
جراره، کارمند استانداری هرمزگان است و موفق شده نسبت به دوره قبل، 6000 رأی بیشتر کسب کند؛ توفیقی باارزش برای او و حامیان سیاسی‌اش. او در این دوره حدود 25 هزار رأی آورده است.
برادر وی، ابوالقاسم جراره رئیس ستاد انتخاباتی رئیسی در استان هرمزگان بود و نماینده سابق مجلس و از طیف تندرو اصولگرایان و همفکران مصباح یزدی.
آیا جراره موفق خواهد شد که ریاست شورای شهر را نیز برعهده گیرد؟
رضا از کنشگران مدنی شهر می‌گوید: «امیدوارم چنین اتفاقی رخ ندهد؛ بالاخره ریاست شورا اهمیت دارد و نیاز به تجربه و وزن و کارنامه مدیریتی بیشتری دارد. هرچند خانم جراره رأی اول را آورده، اما این دلیل نمی‌شود که فرد مجرب‌تر و توانمندتری از وی در شورا وجود نداشته باشد.»
از سکوی اول به رتبه دوم، و سومی معنادار
اسلام باوقار عضو شورای چهارم، در انتخابات اخیر نفر دوم شورای بندرعباس شد؛ او نسبت به دور قبل حدود دو هزار رأی کمتر کسب کرده است. او هم مانند جراره کارشناس ارشد حقوق است. وی همچنین ریاست هیئت تیراندازی با کمان استان هرمزگان را برعهده دارد و مشاور ورزشی استاندار است.
پس از وی، فیصل دانش، نامزد همسو با دولت روحانی با 151 رأی کمتر، سوم شده؛ او که از شهروندان اهل تسنن بندرعباس است، در دوره‌های دوم و سوم نیز عضو شورای شهر بوده است.
دانش ابتدا توسط هیأت نظارت استان رد صلاحیت شد؛ اما بعدتر توسط هیأت عالی نظارت کشور به رقابت برگشت و بیش از 21 هزار رأی آورد.
دانش در تکواندو قهرمان جهان و المپیک بوده؛ او 31 سال است ریاست هیأت تکواندو هرمزگان را برعهده دارد.
نتایج و جابجایی‌های معنادار
علاوه بر جراره و باوقار (نفرات اول و دوم)، کیانوش جهانبخش، پرویز سالاری و هومن رفیعی بندری نیز سه نامزدی بودند که توانستند از شورای چهارم به شورای پنجم راه یابند. دو نفر اول هم رأی بیشتری از دور قبل کسب کردند و هم رتبه خود را بهتر کردند.
جهانبخش از نامزدهای مستقل محسوب می‌شود؛ سالاری، اصول‌گراست و سرپرستی روزنامه کیهان را در هرمزگان برعهده دارد؛ و رفیعی نیز نامزد مستقل و مورد حمایت اهل سنت است.
رفیعی نیز مانند دانش ابتدا توسط هیات نظارت استان رد، و بعد توسط هیات نظارت کشور تأیید شد و کامیاب. او در رتبه آخر ایستاد و وارد شورای پنجم شد.
نکته قابل اشاره، سقوط نفرات دوم و چهارم انتخابات شورای چهارم (مهران نجاتی و رضا حیدری‌زاده) به فهرست ذخیره و لیست علی‌البدل شورای بندرعباس است.
لیست‌ها و ائتلاف‌های ناکام
از نامزدهای مورد حمایت اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان، فیصل دانش و آبتین امیری هردو به پشتوانه حمایت و رأی اهل سنت راهی شورای شهر بندرعباس شدند.
امیری، دانشجوی دکترای حقوق و عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه استان هرمزگان است؛ او همچنین در دو نشریه محلی استان، سردبیر است.
با اطمینان می‌توان مدعی شد که فهرست مورد حمایت اصلاح‌طلبان، ناکام مانده و اگر اقبال اهل سنت و پتانسیل و شهرت و سابقه دو نامزد مزبور نبود، ای‌بسا که آنان کسی را در شورای پنجم نداشتند.
وضع مخالفان و منتقدان دولت روحانی (اردوگاه اصول‌گرایی) نیز چندان بهتر از حامیان دولت و اصلاح‌طلبان نیست؛ لیست «ائتلاف بندر» که بدون تابلو و پرچم، اصولگرایان شهر را نمایندگی می‌کرد نیز تنها سه نفر را روانه شورای پنجم کرد: جراره، سالاری و عامری.
به بیان دیگر، ظاهرا اقبالی به فهرست‌ها در بندرعباس صورت نگرفته؛ و اقشار مختلف، تنها به گزینه‌های مشخصی از برخی فهرست‌ها رأی داده یا مستقل‌هایی را برگزیده‌اند.
به عنوان نمونه، از فهرست «ائتلاف همدلی و پاکدستی»، باوقار راهی شورا شده؛ و از لیست مورد حمایت «انجمن اسلامی معلمان هرمزگان» مجید عسکری‌زاده، که البته نزدیک به اردوگاه اصولگرایان است.
جز اینها، سایر فهرست‌ها و ائتلاف‌ها نتوانسته‌اند جلب توجه کنند؛ چنان‌که دو لیست مشهور شهر («تا بندرعباس 1400» و «ائتلاف بزرگ شهریاران») که تبلیغات زیادی نیز داشتند، ناکام ماندند. ائتلاف «وفاق و کارآمدی» نیز نتوانست کسی را روانه شورای شهر کند.
این‌چنین، مستقل‌ها با حمایت شهردار بندرعباس یا به پشتوانه شناخته‌شدگی محلی و خانوادگی و تبلیغ، توانستند دست‌کم نیمی از ترکیب شورا را از آن خود کنند.
چند حاشیه قابل توجه
حاشیه‌های معنادار انتخابات شورای پنجم بندرعباس کم نیست؛ برخی از نکات قابل توجه عبارتند از:
اول؛ اختلاف رأی بسیارکم میان نفر آخر فهرست منتخبان با لیست علی‌البدل و ذخیره. اسماعیل بواشه تنها 25 رأی کمتر از نفر یازدهم (رفیعی) دارد که با 16729 رأی وارد شورا شده است.
دیگر؛ در برخی نظرسنجی‌ها که توسط بعضی از کانال‌های تلگرامی منطقه‌ای صورت گرفت، نتایج قابل توجهی به‌دست آمد؛ ازجمله این‌که در یک مورد تنها سه درصد پاسخ‌دهندگان اعلام کردند که برنامه نامزدها در کامیابی آنها موثر بوده است.
همچنین در یک نظرسنجی دیگر، تنها نیمی از پاسخ‌دهندگان اعلام کردند که در انتخابات شوراها به شش تا 11 نفر رأی داده‌اند.
سوم؛ در شورای پنجم دو زن حضور دارند. این درحالی است که شورای چهارم بندرعباس، شاهد حضور سه زن بود. بجز جراره که در این انتخابات پیروزی قابل توجهی کسب کرده، و همچنان در شورا خواهد بود؛ پروین علیزاده، عضو شورای چهارم که در جایگاه هفتم انتخابات قبل قرار داشت، این‌بار رتبه‌ای بهتر از 45 کسب نکرده است. راحله ملایی هم که نفر دهم انتخابات قبل بود، این دفعه در جایگاه 57 ایستاده است.
چهارم؛ در شورای جدید ـ برخلاف شورای قبل ـ یک معمم (روحانی) نیز حضور دارد؛ احمد عامری سیاهویی، سردفتر ازدواج است و مسئول دفتر شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه استان هرمزگان. این‌که چقدر این جایگاه، موجب حمایت نهادهای وابسته از حکومت به او شده و در پیروزی‌اش موثر بوده، معلوم نیست. عامری در رتبه هشتم قرار گرفته و حدود 17 هزار و 500 رأی کسب کرده است.
پنجم؛ هرچند فرمانداری بندرعباس نتایج انتخابات شوراها را اعلام کرده اما شماری از نامزدها نسبت به روند برگزاری انتخابات و شمارش آرا شاکی هستند. آنها اعتراضی کتبی تهیه کرده و به ستاد مرکزی برگزاری انتخابات در استان هرمزگان تحویل داده‌اند. برخی رسانه‌ها مدعی شده‌اند که احتمال تغییر نتایج انتخابات وجود دارد.
ششم؛ متاسفانه شنیده‌هایی درباره وقوع برخی تخلف‌ها (ازجمله توزیع «کارت شارژ» به منظور ترغیب رأی‌دهی به گزینه خاص) در جریان برگزاری انتخابات شوراها، وجود دارد؛ اتفاقی که در متن واقعیت‌های تلخ و محرومیت‌های موجود، چندان غیرمترقبه نیست.
هفتم؛ انتخابات شوراها در بندرعباس درحالی برگزار شد که «برنامه»محوری به حاشیه رفت؛ اگر هم چیزی با عنوان برنامه منتشر شد، چندان مورد اعتنای اکثریت قرار نگرفت و ارتباطی با جامعه برقرار نکرد. به‌عنوان نمونه یکی از نامزدها در اولین بند از اهداف انتخاباتی خود نوشته بود: «افزایش عدالت اجتماعی و حقوق برابر از طریق بسترسازی جهت ارائه خدمات و تسهیلات لازم به افراد دارای شرایط خاص جسمانی».
این‌که چنین جمله و ادعایی چقدر مورد فهم و پذیرش مخاطبان قرار می‌گیرد، البته پرسش بی‌پاسخی است.
حجت، یکی از کنشگران مدنی بندرعباس معتقد است که تغییر ترکیب شورای این شهر، چنان‌که پیش‌بینی می‌شد و انتظار می‌رفت رخ نداده؛ به‌عقیده او: «اگرچه نیمی از اعضای شورا تغییر کرده‌اند اما متاسفانه گزینه‌های مناسب‌تر و توانمندتری وجود داشتند که از راهیابی به شورا بازماندند.»
وی ابراز امیدواری می‌کند که «پتانسیل جوان شورا و ترکیب تقریبا متنوع آن، بتواند موجب افزایش کارآمدی و تحرک شورا شود.»
به باور وی: «تکثر دیدگاه‌ها و حضور همه سلایق و نگاه‌ها در شورا، می‌تواند هم یک مزیت باشد و هم یک تهدید. این وضع، فرصتی است برای مشورت و همفکری و درنهایت همکاری همه جناح‌ها و نمایندگان اقشار اجتماعی ساکن بندرعباس برای بهبود کیفیت زندگی اهالی منطقه، و البته تهدیدی است چراکه می‌تواند موجب چالش و تضاد و رقابت شود.»
زمان ثابت خواهد کرد که شورای جدید در مقایسه با شورای پیشین، چه کیفیت و کارنامه‌ای دارد و اعضای جدید چگونه در کنار اعضای سابق، انجام وظیفه خواهند کرد.
