در صحن ـ شوراها ـ فولادگر: اصفهان با جمعیت حدود یک‌میلیون و 200 هزار نفر با مشکلات گوناگون دست به گریبان است. این در حالی است که این شهر یکی از قطب‌های مهم توریستی و اقتصادی ایران به شمار می‌آید.
با وجود اقداماتی که شورا و شهرداری اصفهان انجام داده‌اند، فهرست مشکلات اهالی اصفهان و این شهر کوتاه نیست.
درحالی که حدود دو ماه دیگر، انتخابات شوراهای پنجم برگزار خواهد شد، در نشستی با حضور تعدادی از شهروندان اصفهانی، به بررسی وضع شهر و عملکرد شورای شهر پرداختیم.
آلودگی و ترافیک؛ همه متفق‌القول‌اند
مدتهاست که وقتی از مشکلات اصفهان صحبت می‌شود، کمتر شهروندی است که از آلودگی آزاردهنده هوا و ترافیک سنگین و در حال افزایش شهر صحبت نکند.
مهدی، فارغ التحصیل مهندسی راه و شهرسازی است؛ او می‌گوید: «من نمی‌خواهم همه مشکل ترافیک را سر شورا و شهردار کنونی اصفهان بیاندازم و آنها را مقصر اصلی معرفی کنم؛ ولی واقعیت این است که ترافیک شهر وضع خوبی ندارد.»
وی اضافه می‌کند: «حدد 15 سال از آغاز به کار ساخت خط مترو اصفهان می‌گذرد و هنوز که هنوز است مترو گره ترافیک را باز نکرده و ساخت و ساز آن هم خودش کلی حاشیه داشته و مشکل؛ یک خط مترو هم پاسخگوی نیاز ترددهای متنوع نیست و شهرداری و شورا برای تکمیل مترو وعده می‌دهند؛ بماند که برخی تاخیرها و قصورها را هم متوجه دولت می‌کنند.»
رامین، که او هم دانش‌آموخته مهندسی است ضمن تایید ارزیابی مهدی، می‌گوید: «تقریبا زمانی از سال نیست که مناطق اصلی و مرکزی و توریستی شهر دچار مشکل ترافیک، آن هم از نوع حاد نباشند. اغلب خیابان‌های منتهی به زاینده‌رود یا میدان امام و دیگر بخش‌های تجاری دچار این مشکل‌اند؛ شب عید مشکل جوری است؛ ایام تعطیلات نوروز و با سرازیر شدن سیل مسافران وضع بحرانی جوری دیگر؛ در تابستان هم که اصفهان یکی از مقاصد اصلی مسافران است همین مشکل را داریم؛ و در پاییز و زمستان هم با اندک بارش باران، تردد و حرکت اتومبیل‌ها عملا متوقف می‌شود و خیلی از خیابان‌ها، پارکینگ متحرک می‌شوند.»
مرجان، پزشک است؛ او ضمن تایید صحبت دوستانش، به عوارض سوء جسمی و روانی ترافیک اشاره می‌کند و معضلات آلودگی هوا برای اهالی اصفهان و آسیب‌های فیزیکی و روانشناختی ترافیک و آلودگی.
او همچنین اضافه می‌کند: «خیابان های چهاریاغ بالا، دکترشریعتی، شهید شمس آبادی، آمادگاه، و حتی توحید، بخش مهمی از مرکز شهر هستند که با توجه به شمار بالای مطب پزشکان در این خیابان‌ها، ترافیک منحصر به‌فردی را تجربه می‌کنند.»
مرجان تاکید می‌کند که به ندرت بیماران خود من، از این مشکل (ترافیک و آلودگی هوا) گله نمی‌کنند.
او همچنین به طرح تاسیس شهرک سلامت و تلاش برای تمرکز پزشکان در آن اشاره می‌کند و می‌گوید، بعید می‌دانم که این پروژه کامیاب باشد و اغلب پزشکان با آن همراهی کنند.
مشکلات مضاعف معلولان اصفهان
صادق، مدرس دانشگاه است و البته جانباز جنگ؛ او با ماشین شخصی‌اش و نیز به کمک ویلچر رفت و آمد می‌کند.
صادق ضمن اشاره به مشکل توسعه نامتوازن شهری در اصفهان، عوارض مهاجرت فزاینده به این شهر، ایجاد ناموزون و غیرمتوازن شهرک‌های حاشیه‌ای در اصفهان، و درهم پیچیدگی‌های نامعقول ترافیک اصفهان، می‌گوید: «من نمی‌خواهم صحبت دوستان را تکرار کنم؛ می‌خواهم از مشکلات مضاعف خودم و معلولان بگویم. واقعا اصفهان از این جهت وضع اسف‌باری دارد. و این درحالی است که اغلب اعضای شورا، خود را «اصول‌گرا» می‌دانند و پیگیر حقوق جانبازان و معلولان؛ ولی قدم جدی و موثری برای بهبود امکان آمد و شد معلولان در این چهار سال برداشته نشده است.»
صادق توضیح می‌دهد: «اغلب سطوح شیب‌داری که در ورودی ادارات دولتی و سازمانها برای کمک به معلولان ساخته شده، شیبی زیاده از حد دارد. یک نمونه‌‌اش، روبروی مجتمع کوثر در ضلع جنوبی سی و سه پل؛ باور کنید حتی افراد سالم هم برای بالا رفتن از این شیب دچار مشکل می‌شوند.»
او به تردد عجیب و غریب و آزادانه موتورها در پیاده‌روها و ناامنی برای پیاده‌روها و به‌خصوص معلولان هم اشاره می‌کند و می‌افزاید: «شرایط برای نابینایان به مراتب بدتر است. برخی دوستان روشندل من بارها از غیراستانداردبودن پیاده‌روها و عوارض سوء‌اش گفته‌اند.»
وی تاکید می‌کند که مشکلات معلولان برای تردد در شهر اصفهان یکی دوتا نیست؛ او به عدم امکان استفاده از اتوبوس بی‌آرتی، نداشتن پله برقی در بسیاری از پل‌های عابر پیاده، و خاموش یا خراب بودن پرشمار برخی دیگر از پل‌های عابر پیاده دارای پله برقی هم اشاره می‌کند.
اقدامات فرهنگی یا پروژه‌های ایدئولوژیک؟
سولماز، در حوزه توریسم مشغول به کار است؛ او می‌گوید، با جرأت می‌توانم بگویم شورای چهارم و شهرداری، کار خاص و اقدام جدی برای افزایش اقبال گردشگرهای داخلی و خارجی به اصفهان و بهبود خدمات در این حوزه مهم، انجام نداده است.
او توضیح می‌دهد که «البته در چهار سال اخیر، بعد از روی کار آمدن روحانی و به خصوص توافق اتمی، تعداد توریست‌های اصفهان افزایش محسوسی پیدا کرده؛ اما شورای شهر و شهرداری، نتوانسته از پتانسیل فرهنگی و تاریخی و حتی اقتصادی شهر برای تبلیغ بیشتر و معرفی بهتر و نیز تسهیل سفر و گشت و تفریح جهانگردان و کمک به جذاب شدن شهر برای توریست‌ها و گردشگران استفاده کند.»
سولماز اضافه می‌کند: متأسفانه نگاه ایدئولوژیک بر شورا غلبه دارد و فرهنگ ایرانی به حاشیه رفته؛ برای مثال، می‌توانم به مصوبه چند روز پیش شورای شهر اشاره کنم که اکثریت شورا تصویب کرد نام چند تن از کشته‌شدگان در سوریه (مدافعان حرم) بر چند معبر گذاشته شود و یک میدان هم به نام «شهدای مدافع حرم» نام‌گذاری شد.
سولماز تاکید می‌کند که شورای اصفهان با غلبه نگاه ایدئولوژیک به فرهنگ و تاریخ و موقعیت اصفهان نگاه می‌کند و این خیلی از فرصت‌های بالقوه برای تغییر وضع شهر و پتانسیل توریسم را از بین می‌برد.
او همچنین به مشکل آب زاینده‌رود اشاره می‌کند و می‌گوید، من جز اخبار اعتراض گاه و بیگاه برخی اعضای شورا، در مورد این مورد خبر خاصی از اقدام شورا ندیدم. زاینده‌رود با زندگی مردم اصفهان گره خورده، اما به نظر می‌رسد شورا کاملا منفعل است یا ناتوان.
سولماز از دوستانش می‌خواهد اگر کسی اطلاعی دارد بگوید؛ یا اگر اقدام عملی دیده؛ پاسخ دیگران هم منفی است…
افزایش تکدی‌گری در اصفهان و انفعال مسئولان
منصوره، فعال حقوق زنان و کودکان هم به مشکل دیگری اشاره می‌کند: افزایش محسوس تعداد گدایانی که در گوشه و کنار شهر به تکدی‌گری مشغولند.
او توضیح می‌دهد: «کسی از شورا و شهرداری انتظار حل مشکلات بنیادی اقتصاد را ندارد؛ ولی این انتظار هست که این آسیب را بتوانند به شکلی خوب، مدیریت و رفع کنند.
منصوره با اشاره به آماری که معاون شهرداری اصفهان چندی پیش اعلام کرده بود، می‌گوید: «خود آقایان خبر دادند که بعضی از متکدیان با چند ساعت کار، درآمدی بالای پنج میلیون تومان در ماه دارند. ولی فکر می‌کنم مواجهه با این مسئله اجتماعی هم فقط فصلی و موقتی شده و به نوعی تلاشی است برای پاک کردن صورت مسئله.»
منصوره می‌گوید، در پژوهشی که او و همکارانش کرده‌اند، بیش از یک‌چهارم این متکدیان، اتباع خارجی هستند، و حدود نیمی از آنان از خارج اصفهان به این شهر می‌آیند. او می‌افزاید، این مهاجرت گدایان در فصل‌هایی که مسافران بیشتری به اصفهان می‌آیند و در مناطقی که توریست‌ها و ایران‌گردان بیشتری حضور دارند، بیشتر و مشهودتر است.»
وی از شلختگی مدیریت شهری در برخورد با متکدیان و بهم ریختگی سیمای شهر فرهنگی و توریستی انتقاد می‌کند.
اصفهان محتاج نجات‌غریق
چند وقت پیش بود که شهردار اصفهان اعلام کرد که «اصفهان برای غرق نشدن در مشکلات به نجات‌غریق نياز دارد.» به نظر می‌رسد که حق با اوست؛ حل مشکلات متعدد شهر تاریخی و فرهنگی و مهم اصفهان، نیازمند نجات‌غریق‌هایی متخصص و کاربلد و باکفایت است.
چند روز پیش هم یکی از مسئولان شهر (مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره‌بار و ساماندهی مشاغل شهری اصفهان) تاکید کرد که بسیاری از مشکلات امروز شهر ریشه در ساماندهی مشاغل شهری دارد.
به نظر می‌رسد که بدون تغییر محسوس ترکیب شورای شهر اصفهان، حال این شهر مهم کشور بهتر نخواهد شد.
این چیزی است که خیلی از شهروندان اصفهانی آن را از نزدیک لمس کرده‌اند. برای همین است که خیلی از متخصصان، مصمم به نامزدی در انتخابات شوراها شده‌اند و تغییر اکثریت شورای اصفهان در انتخابات پنجم شوراها.
با اطمینان می‌شود گفت، اصفهان در حال غرق شدن در آلودگی و ترافیک و خشکسالی و درهم‌ریختگی شهری و ساخت و سازهای نامتوازن و رشد شهرک‌های اقماری و حاشیه‌نشینی است؛ و شهرداری و شورای اصفهان از مشکلات عقب افتاده‌اند.
اصفهان به نجات غریق‌های باتجربه و دانش‌آموخته و عاشق اصفهان نیاز دارد؛ نه به تکرار شعار و صرف وقت برای آزمون و خطا و تبلیغ و رقابت سیاسی.
