عرصه سوم: سرانجام بودجه سال ۹۸ با حدود ۱۹ روز تاخیر به مجلس ارائه شد. مروری بر بودجه امسال و مقایسه آن با بودجه سال ۹۷ حاکی از تغییراتی عمده در بودجه ریزی برخی سازمانها و وزارت خانهها است.
همانطور که انتظار میرفت بودجه ۹۸ نیز مانند سال گذشته نکات مبهم و سوال برانگیز کم نداشت، عدم توازن و تناسب میان سازمانها، ارجحیت برخی نهادهای مذهبی بر وزارتخانههای کلیدی در اختصاص بودجه، افزایش و کاهش شدید بودجه برخی وزارتخانهها و سازمانها از جمله نکات قابل توجه بودجه ۹۸ است.
بی شک با توجه به شرایط روز منطقه خاورمیانه، کاهش ۵۰ درصدی بودجه وزارت دفاع نسبت به سال گذشته یکی از نکات مبهم بودجه ۹۸ است. این وزارت خانه در سال ۹۷ رقمی معادل ۷۲۰۰ میلیارد تومان در اختیار داشت که در سال ۹۸ این رقم به ۳۶۰۰ میلیارد تومان رسیده است.
در این مطلب به مرور ده نکته مهم بودجه ۹۸ میپردازیم:
۱- آیا میدانید بودجه سازمان مدیریت بحران کشور در سال ۹۸ تنها ۱۳ میلیارد تومان است؟
یعنی حدود نصف بودجه سازمانهایی همچون مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی (۲۸ میلیارد تومان) و مرکز رسیدگی به امور مساجد (۲۸ میلیارد تومان) و کمتر از یک دهم بودجه ۱۵۰ میلیاردی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم!
۲- اولویت با کدام است؟ مرکز خدمات حوزههای علمیه یا سازمان اورژانس کشور
بر اساس لایحه بودجه سال ۹۸ کشور، بودجه مرکز خدمات حوزههای علمیه با ۱۴۵میلیارد تومان افزایش به هزار میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که دولت در سال ۹۸ برای وزارت کشور بودجهای معادل۹۴۰میلیارد تومان و برای سازمان اورژانس کشور ۵۴۲ میلیارد تومان در نظر گرفته است. به عبارتی بودجه مرکز خدمات حوزههای علمیه ۲ برابر بودجه سازمان اورژانس ایران است.
۳- حق بیمه طلاب و روحانیون غیر شاغل بیشتر از بودجه سازمان انتقال خون!
آیا میدانید که در لایحه بودجه ایران، ردیفی تحت عنوان حق بیمه طلاب و روحانیون غیر شاغل با رقم ۳۴۶ میلیارد تومان قرار دارد؟ جالب اینکه این رقم۶۲ میلیارد تومان از بودجه سازمان انتقال خون ایران بیشتر است!
۴- بسیج یا ورزش؟ کدام مستحق بودجه بیشتری است؟
بودجه سازمان بسیج با ۱۴۶میلیارد تومان افزایش نسبت به سال گذشته، به رقم۱,۳۳۰هزار میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است بودجه وزارت ورزش و جوانان ۱,۱۶۷ هزار میلیارد تومان اعلام شده است. به عبارتی سازمان بسیج۱۶۳میلیارد تومان بیشتر از وزارت ورزش و جوانان دریافت خواهد کرد.
۵- بهزیستی یا کمیته امداد؟
در لایحه بودجه سال ۹۸، رقم بودجه کمیته امدام امام خمینی معادل ۵.۵ هزار میلیارد تومان اعلام شده است. به عبارتی رقم بودجه این سازمان غیر دولتی هزار و پانصد میلیارد تومان بیشتر از بودجه ۴ هزار میلیاردی سازمان بهزیستی ایران است. این در حالی است که باید به بودجه کمیته امداد سالانه میلیاردها تومان درآمد حاصل از محل فعالیت صدها شرکت های اقتصادی، صندوق صدقات، نذورات مردمی و… را نیز افزود.
۶- افزایش ده هزار میلیاردی بودجه آموزش و پرورش
بودجه وزارت آموزش و پرورش در سال ۹۸ به عدد ۴۶ هزار میلیارد رسیده است، یعنی ۱۰ هزار میلیارد افزایش نسبت به سال گذشته. از نکات جالب این بودجه میتوان به ایجاد ردیف بودجهای جدید با عنوان ادارات کل آموزش و پرورش استانها به مبلغ ۴۲ هزار میلیارد تومان اشاره کرد.
۷- محیط زیست و تنها ۰/۰۱ درصد افزایش بودجه
در لایحه بودجه سال ۹۸، رقمی معادل۴۰۰ میلیارد تومان به سازمان محیط زیست ایران اختصاص یافته است. این رقم ۰/۴ بودجه مرکز خدمات حوزه های علمیه، ۰/۳۶ بودجه سازمان بسیج و ۰/۰۷ بودجه کمیته امداد امام خمینی است!
۸- تقویت نیروی انتظامی و کاهش بودجه سپاه
بودجه نیروی انتظامی در سال ۹۸ به رقمی معادل ۱۵ هزار میلیارد تومان رسیده است در حالی که بودجه ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب با ۱۳۰۰ میلیارد تومان کاهش به رقم ۲۵ هزار میلیارد تومان رسیده است.
۹- سازمان غذا و دارو یا سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
یکی دیگر از نکات جالب توجه در بودجه ۹۸، اختصاص ۱۸۵ میلیارد تومان به سازمان غذا و دارو است در حالی که به طور مثال سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به تنهایی حدود ۲ برابر این نهاد بودجه دریافت میکند.
۱۰- بنیاد شهید و امور ایثارگران و بودجهای برای همیشه!
با گذشت ۳۱ سال از پایان جنگ ایران وعراق بنیاد شهید و ایثارگران همچنان ردیف بودجه خاص خود را دارد. بودجه این سازمان در سال ۹۸ نسبت به سال گذشته حدود ۲هزار میلیارد تومان افزایش داشته است. بودجه این بنیاد در سال ۹۸ حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. باید توجه داشت که بودجه دولتی تنها محل درآمد این بنیاد نیست. بنیاد شهید مالکیت مجتمع اقتصادی کوثر، شاهد و دهها شرکت بزرگ اقتصادی را در اختیار دارد و با سه برابر بودجه سازمانهایی مانند کمیته امداد و بهزیستی به نصف جمعیت تحت پوشش آنها قرار است خدمات ارائه دهد.