در صحن: حسین سبحانی‌نیا از معدود نمایندگانی است که با وجود شش دوره حضور در نهاد قانونگذاری، و ورود به هیات رییسه مجلس ولی حوزه انتخابیه‌اش را تغیییر نداده و ترجیح داده در نیشابور بماند. معمولا نمایندگان شهرستانی بعد از دو سه دوره نمایندگی و تبدیل شدن به چهره ای ملی می کوشند از تهران راهی مجلس شوند تا از دردسرهای شهرهای کوچک خلاص و به امور ملی توجه کنند. محمد رضا باهنر، مجید انصاری، محمد حسن ابوترابی و … از این جمله اند. سبحانی نیا همانطور که حوزه انتخابیه اش را تغییر نداده، مواضع سیاسی اش نیز دست نخوره باقی مانده است. او سیاستمداری است در سایه، که جهت گیری هایش را با موضع رهبر ایران و جریان راست سنتی هماهنگ نگه می دارد. با حاشیه و تندروی میانه ای ندارد و از جنس نمایندگانی است که دولت تدبیر و امید برای فراکسیون اکثریت مجلس دهم متصور است.
سبحانی‌نیا از دوره دوم مجلس شورای اسلامی تاکنون نماینده مردم نیشابور بوده و غیبت او در دوره‌های سوم و ششم که جناح چپ حکومت (و بعدها اصلاح طلبان) اکثریت را در دست داشتند، نشان از تعلق او به جناح محافظه کار سنتی ایران دارد. او البته در دوره پنجم (۷۵ تا ۷۹) سفیر ایران در مراکش بوده است.
سبحانی‌نیا خرداد ۱۳۳۳ در شهرستان نیشابور متولد شد. پس از تحصیلات مقدماتی در مدرسه علمیه گلشن، مطالعات حوزوی خود را در مشهد و تهران ادامه داد؛ خودش می‌گوید: «درس خارج فقه را در محضر آیت الله خامنه ای از ۱۳۶۹ تا کنون» دنبال کرده است.
در زندگی‌نامه اش آمده، سال ۱۳۵۳ برای تحصیل علوم سیاسی وارد دانشگاه تهران شده و با انجمن های اسلامی در فعالیت‌های فرهنگی علیه نظام حاکم، فعالیت داشته است. او همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی فارغ التحصیل می‌شود و یک سال بعد، همکاری خود را با حزب جمهوری اسلامی با پذیرش مسئولیت واحد اعزام مبلغ شروع می کند. سبحانی نیا دو سال بعد درحالی‌که تنها ۲۶ سال داشته به وزارت خارجه می‌رود و به مدت ۴ سال به عنوان رئیس اداره آموزش، گزینش و ارزشیابی و مسئول هیأت عالی بازسازی نیروی انسانی آن وزارتخانه فعالیت می‌کند.
سبحانی‌نیا در همان دوره که مقارن می‌شود با انقلاب فرهنگی دوره طولانی فوق لیسانس خود را طی ۱۳ سال تمام می کند. او در این مقطع اولین تجربه نمایندگی‌اش در مجلس دوم (۶۳ تا ۶۷) را نیز طی می‌کند.
سبحانی‌نیا در همه ادوار حضور در مجلس و دیگر مناصب سیاسی تلاش داشته از خود چهره یک روحانی محافظه کار میانه رو و تابع رهبر جمهوری اسلامی را به نمایش بگذارد. مخالفت و موافقتش با دولت‌های مستقر همواره در چارچوب رفتارکلی جناح راست سنتی و به دور از تندروی های برخی همفکرانش می‌گنجد.
او در مجلس هشتم در مقام نایب رئیس دوم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی همان زمان که بعد از دیدار هیات دولت احمدی نژاد با مقام رهبری، معتقد بود «از نقاط قوت دولت نهم پایمردی و ایستادگی بر مصالح و منافع ملی به ویژه موضوع هسته‌ای است» در برهه‌ای دیگر که اختلافات مجلس و دولت بر سر اجرای قوانین بالا میگیرد، می‌گوید: «قانون برای همه یکسان بوده و هیچ کدام از مسئولان نباید قانون را بسته به نگاه و رویکرد خود تفسیر کنند که این موجب بی‌ثباتی و هرج و مرج در نظام اداری کشور خواهد شد.»
او نخستین کسی بود که در مجلس نهم این بار به عنوان عضو هیات رئیسه مجلس ، نامه درخواست لاریجانی از آیت الله خامنه ای را برای توقف اجرای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها علنی کرد. رئیس مجلس شورای اسلامی در این نامه به تخلف دولت در اجرای غیر قانونی فاز دوم هدفمندی یارانه ها قبل از تصویب بودجه سال۹۱ اشاره کرده و از رهبر انقلاب در خواست کرده بر اساس اصل ۱۱۰ قانون اساسی از وظایف و اختیارات‌شان برای ورود به این مسئله و توقف اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها استفاده کنند.
بعد از ماجرای معروف قهر و خانه نشینی احمدی نژاد هرچه اختلافات اصولگرایان با احمدی نژاد بیشتر می‌شود، سبحانی‌نیا هم فاصله خود را با دولت بیشتر می‌کند، دولتی که زمانی، همراه با دیگر همفکرانش به شدت از آن حمایت می‌کرد. او اگر چه در ماجرای رحیم مشایی و آنچه که به «جریان انحرافی » تعبیر می‌شد مشی میانه روی خود را حفظ می‌کند و تنها معتقد است «هم‌اکنون به دلایل خاص برخی گروه‌ها و دستجات سیاسی، به تفسیرهای خاصی از مسائل اعتقادی و مذهبی مردم روی آوردند که نتایج نگران کننده‌ای را در برخواهد داشت.» اما شاید یکی از صریح‌ترین اعلام مخالفت‌هایش با تصمیمات دولت دوم احمدی نژاد در ماجرای استخدام بحث برانگیز ۱۵۰۰ نفر در نهاد ریاست جمهوری آن‌هم در ماه‌های پایانی عمر دولت دهم بود. سبحانی نیا با اعلام «احراز موارد مغایرت مصوبه اخیر هیات وزیران درباره صدور مجوز برای استخدام ۱۵۰۰ نفر در نهاد ریاست جمهوری با قانون» دی ماه ۹۱ گفته بود: «اگر دولت در زمان مقرر، نسبت به اصلاح ایرادات مصوبه خود اقدام نکند، آن بخش ملغی‌اثر اعلام می‌شود.»
هرچقدر علاقه سبحانی‌نیا به حضور در کمیسیون سیاست خارجی (سخنگو در دوره چهارم و نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در دوره هفتم) به فعالیت در وزات خارجه و نمایندگی اش در مراکش (۷۵ تا ۷۹) برمی‌گردد، دیدگاه‌های فرهنگی او ناشی از تعلق فکری به جناح محافظه کار میانه رو است. او در مصاحبه‌ای پر بازتاب، درباره گسترش استفاده از تلویزیون‌های ماهواره ای هم به عملکرد نیروی انتظامی در عدم برخورد انتقاد می‌کند وهم به ضعف برنامه های صدا و سیما و می گوید: «نیروی انتظامی یا دستگاه های ناظر دیگر باید به طور جدی تر موضوع را پی گیری کنند و این قانون را عملیاتی تر و جدی تر دنبال کنند» و افزود: «اگر صداو سیما خوب عمل کند و برنامه های خوب و جاذب داشته باشدکشش مردم به ماهواره کم شده و مردم به شبکه های داخلی گرایش پیدا می کنند.»
سبحانی‌نیا در ماجرای موضع گیری عسگراولادی درباره موسوی و کروبی که با مخالفت شدید اوصول‌گرایان تندرو و حتی برخی هم حزبی‌های او مواجه شد نیز به دفاع از او پرداخت و گفت که «صحبت‌های عسگراولادی از روی دلسوزی برای انقلاب و نظام بوده است.» و دیدگاه خودش را هم این‌گونه مطرح کرد: «می‌توان زمینه‌های جذب و بازگشت کسانی که گول خورده و ناخواسته در جریان فتنه افتاده‌اند را از راه مهر و محبتی که در نظام جمهوری اسلامی وجود دارد، فراهم کرد؛ به نظر من دیدگاه و منظر آقای عسگراولادی نیز همین بوده است.»
او بعد از پیروزی حسن روحانی نیز اگرچه در جرگه موافقان رئیس جمهور جدید نمی‌گنجد اما در مواردی به حمایت از او و کابینه‌اش پرداخته است. در زمان رای اعتماد به وزرا که دفاع‌اش از علی جنتی برای وزارت ارشاد موثر افتاد و به عنوان موافق او در مجلس سخنرانی کرد و گفت: «برنامه جنتی یکی از جامع ترین برنامه ها در عرصه فرهنگ است» هرچند اشاره او به اینکه «ایشان فرزند واقعی انقلاب مبارزی نستوه و هم‌بند آقای عزت‌شاهی اسطوره مقاومت علیه رژیم ستم‌شاهی است» به وضوح توصیف احمدجنتی دبیر شورای نگهبان بود.
از دیگر موضع گیری‌های نماینده اصول‌گرای نیشابور می‌توان به انتقاد شدیداللحن او از پرتاب کنندگان کفش به خودروی حسن روحانی در فرودگاه (مهرماه ۹۲) بعد از بازگشت از سفر نیویورک اشاره کرد که گفت: «دستگاه‌های مسئول از جمله قوه قضاییه باید با حرکت افراطی اخلال گران مراسم استقبال از رییس جمهور برخورد کنند و مجلس نیز پس از دیدن فیلم اخلالگری این افراد وارد بررسی در این مورد می‌شود.»
حسین سبحانی‌نیا نمونه کاملی از یک روحانی مطلوب و مورد اعتماد نظام سیاسی ایران است؛ اصول‌گرایی معتقد به راست‌گرایان سنتی که درتمام ۳۶ سال حضور در دستگاه‌های تقنینی، اجرایی، تبلیغی و نظامی همچنان به رهبر جمهوری اسلامی وفادار است و درآخرین مصاحبه اش به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب نیز معتقد است: «مطمئنا تبعیت از مقام معظم رهبری راه رسیدن به تمامی آرمان‌های انقلاب را میسر خواهد کرد.»
حسین سبحانی نیا سه پسر به نام های مرتضی، مجتبی و امیر محمد دارد. مرتضی سبحانی نیا مشاور رییس ستاد انتخابات کشور و نماینده وزیر کشور در ستاد ساماندهی امور جوانان است.
